SelectieCentraal Museum
In Vredesnaam
De Vrede van Utrecht 1713
German Design Award 2016 (special)
European Design Award 2014 (zilver)
Precies 300 jaar nadat de Vrede van Utrecht werd gesloten, opende in het Centraal Museum Utrecht een tentoonstelling over dit onderwerp. Maar hoe vat je twee eeuwen van conflict en oorlog samen in 1 tentoonstelling? En hoe maak je de ingewikkelde weg naar vrede inzichtelijk ervan uitgaande dat niet iedereen zaalteksten leest?
Het uitgangspunt voor het ontwerp was dat vrede altijd over grenzen gaat: het stellen dan wel het opheffen ervan. Om het complexe verhaal toegankelijk te maken brachten we in elke zaal een tegenstelling aan, zoals ‘protestant-katholiek’, ‘overheersing-machtsevenwicht’, ‘persoonlijk gewin-overstijgend belang’. Hiermee werd het dilemma of conflict van de zaal meteen duidelijk. Daarbij werd elke tegenstelling aan een vraag gekoppeld met als doel de bezoeker actief bij het verhaal te betrekken
In zowel het grafisch als ruimtelijk ontwerp werd het idee van grenzen doorgevoerd. Zo liep er door elke tegenstelling een grenslijn bestaande uit symbolen die betrekking hadden op het thema van de zaal. In de zalen zelf kwamen grenzen terug in de vorm van barrières, refererend aan fortificaties De hoge wanden werden gebruikt om een verdere context te geven van tijd, locatie en gebeurtenissen.
Op diverse plekken in de looproute bouwden we een keuzemoment in. Zo moesten bezoekers bijvoorbeeld een keuze maken tussen een protestantse of een katholieke poort, waarna men in een andere verhaallijn kwam. Een ander confronterend keuzemoment was die tussen leven en dood. De duistere route ‘dood en verderf’ kwam uit bij lugubere cijfers over oorlogsgeweld. ‘De weg naar vrede’ leidde naar de zaal over De Vrede van Utrecht.
ONTWERP
Grafisch en ruimtelijk tentoonstellingsontwerp,
4 animaties, werkplaats
LOCATIE
De Stallen, Centraal Museum Utrecht
OPPERVLAK
1100 m2 - 9 zalen
TE ZIEN
11 april - 22 september 2013
REALISATIE
Landstra & De Vries, Technische Dienst Centraal Museum, Sterk Decoratie
Bezoekers konden op diverse plekken in de looproute keuzes maken. De keuze voor een Protestantse of een Katholieke poort resulteerde in een andere verhaallijn.
De context van tijd en plaats waren af te lezen op de hoge wanden.
De zaalinrichting, gebaseerd op fortificaties, werkte als grens.
De speciaal ontwikkelde stamboom-animatie die we maakten over de Spaanse Successie was een cruciaal element in de vertelling van de zaal over de Spaanse erfenis en de Spaanse Successie-oorlog.
Boven de lugubere en indrukwekkende slagveldarcheologie van Höchstadt waren de troepenbewegingen op het slagveld in animatie te zien.
De duistere route ‘dood en verderf’ kwam uit bij lugubere cijfers over oorlogsgeweld. ‘De weg naar vrede’ leidde naar de zaal over De Vrede van Utrecht.
Bij binnenkomst in de zaal over de Vrede zag men als eerste de poort van het Utrechtse Stadhuis waar de onderhandelingen hadden plaatsgevonden. Door de poort zag je de oorspronkelijke driepotige onderhandelingstafel.
De onderhandelingstafel vormde de inspiratie voor het ontwerp van de driepotige tafels waarin ook werd verwezen naar hedendaagse afzettingskruizen. Op de tafelbladen werden de belangrijkste feiten over de onderhandelingen uitgelegd m.b.v. landkaarten.
Na 25 jaar vrede ging het toch weer mis. In de overgang tussen de tentoonstelling en de Werkplaats zagen bezoekers in beeld belangrijke oorlogen en vredes tussen 1713 en heden
Bezoekers konden zelf met het thema vrede aan de slag in de werkplaats. (foto: Ernst Moritz)
Het onderhandelingsspel (foto: Ernst Moritz)
Werkplaats voor de Vrede: De Vreedzame Stad. (foto: Ernst Moritz)
ONTWERP
Grafisch en ruimtelijk tentoonstellingsontwerp,
4 animaties, werkplaats
LOCATIE
De Stallen, Centraal Museum Utrecht
OPPERVLAK
1100 m2 - 9 zalen
TE ZIEN
11 april - 22 september 2013
REALISATIE
Landstra & De Vries, Technische Dienst Centraal Museum, Sterk Decoratie